Na półkach sklepowych możemy znaleźć wiele produktów typu “light”, “fit”, “0 % tłuszczu”, “bez cukru”, itp. Ich nazwa sugeruje, że spożywając żywność tego rodzaju staniemy się szczuplejsi bez większego wysiłku. Tylko dlaczego problem nadmiernej masy ciała cały czas jest powszechny, skoro dostęp do tego typu produktów mamy na wyciągnięcie ręki?

Czym są produkty light?

W „Rozporządzeniu (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności” czytamy:

„Oświadczenie, że produkt jest „lekki”, oraz każde oświadczenie, które może mieć taki sam sens dla konsumenta, musi spełniać takie same warunki jak te, które ustalono dla terminu „zmniejszona zawartość”; oświadczeniu temu towarzyszy ponadto wskazanie na właściwość (właściwości), które sprawiają, że środek spożywczy staje się produktem „lekkim” 

„Obniżenie zawartości wynosi co najmniej 30% w porównaniu z podobnym produktem”

„Oświadczenie, że środek spożywczy ma zmniejszoną wartość energetyczną może być stosowane tylko wówczas, gdy wartość energetyczna jest zmniejszona przynajmniej o 30%, ze wskazaniem na cechę lub cechy, które sprawiają, że dany środek spożywczy ma zmniejszoną ogólną wartość energetyczną”.

Jak “odchudzono” ich skład?

Przeważnie jako głównego winowajcę swojej nadwagi wskazujemy tłuszcz, dlatego też łatwo nam się skusić na produkty “0 % tłuszczu”. 1 g tłuszczu dostarcza 9 kcal, więc producentom łatwo będzie obniżyć wartość energetyczną pożywienia zmniejszając jego zawartość. Co zamiast tłuszczu?

• cukier (1 g = 4 kcal) – nadmiar cukrów prostych zostaje zamieniony w trójglicerydy, które wspomagają budowanie tkanki tłuszczowej – wracamy do punktu wyjścia?
• rozcieńczanie tłuszczu wodą,
• substancje zagęszczające, np. skrobia modyfikowana, inulina, mączka chleba świętojańskiego, guma ksantanowa,
• substancje wzmacniające smak i zapach, np. glutaminian sodu,
• inne “wypełniacze”.

Pamiętajmy, że nawet podczas restrykcyjnej diety nie można całkowicie wyeliminować tłuszczów, ponieważ są one składnikami odżywczymi potrzebnymi do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jeśli sięgniemy po mleko 0 % tł. i jego przetwory, to nie dostarczymy witamin A, D, E, K (rozpuszczalnych w tłuszczach). Najlepiej jest wybrać żywność o obniżonej zawartości tłuszczu zamiast całkowicie odtłuszczoną! Co więcej, spożywając produkty z małą zawartością tłuszczów i przewagą cukrów prostych, dostarczymy sobie energii na krótki czas. Nasz żołądek szybciej się opróżni, co spowoduje, że chętniej i szybciej sięgniemy po kolejną przekąskę.

Kolejnym sprawcą nadmiernych kilogramów jest cukier. W sklepach mamy wiele produktów niskosłodzonych, bez cukru, itp. Interesującym jest fakt, że w smaku są one tak samo słodkie jak ich odpowiedniki. Czyżby producent zapomniał dopisać cukru na etykiecie? Na pewno nie. Wystarczy przeczytać skład do końca. Co zamiast cukru?

• aspartam, acesulfam K, cyklaminiany i inne syntetyczne słodziki,
• tłuszcz.

Jednym z najbardziej znanych zamienników cukru jest aspartam. Niektóre badania dowodzą, że może on się przyczynić do powstawania wad wrodzonych, nowotworów, szybszego wystąpienia objawów klinicznych cukrzycy, itp.

Zamiana cukru na tłuszcz jest często wykorzystywana podczas produkcji czekolady. Aby zachować słodki smak i wpłynąć na wartość energetyczną produktu, dodaje się słodziki, a żeby wzmocnić smak zwiększa się zawartość tłuszczu. W efekcie otrzymujemy cudowny, dietetyczny produkt „bez cukru” o wyższej kaloryczności niż jego zwykły odpowiednik.

Wnioski

• produkty typu “light” często odznaczają się gorszym składem od swoich odpowiedników,
• im żywność bardziej przetworzona tym mniej wartościowa,
• powinno się czytać etykiety produktów – im krótszy skład tym lepiej,
• produkty dietetyczne mogą być zdrowe jedynie wtedy, gdy ich skład jest naturalny,
• żywność “typu light” nie powinna dominować w naszym codziennym jadłospisie, gdyż nie dostarczy nam tylu witamin i minerałów co tradycyjne produkty,
• podążając za idealną figurą należy pamiętać, że tylko prawidłowo zbilansowana dieta, regularna aktywność fizyczna i odpowiednia motywacja zagwarantują sukces!

Źródła:

Brejwo B., 2002. Co to jest żywność light? Lubuski Informator Rolniczy, 3, 37

Flaczyk E., Kobus J., Korczak J., 2006. Assessment of Consumption of “Light” Food by Students. Acta Sci. Pol., Technol. Aliment., 5, 1, 173-181

Kudełka W., Jachna D., 2009. Charakterystyka żywności o obniżonej wartości energetycznej. Zeszyty Naukowe/Uniwersytety Ekonomiczny w Krakowie, 834, 69-96