Miód… dla większości z nas to zwyczajna “słodycz”. Dla amatorów medycyny naturalnej – cudowne lekarstwo, dla osób dbających o urodę – świetny kosmetyk, dla fanów zdrowego odżywiania – doskonałe źródło wielu składników odżywczych i witamin. Dawniej uważany był za “pokarm bogów” i “płynne złoto”. Czym tak naprawdę jest i co w sobie kryje ten słodki przysmak?

“Aby powstał 1 litr miodu, pszczoły muszą zebrać nektar z 4 milionów kwiatów pokonując trasę równą 6 okrążeniom Ziemi.” Dzięki tym pracowitym stworzonkom możemy włączyć go do swojej diety i przy okazji czerpać wiele korzyści dla swojego organizmu. Oto niektóre substancje, które skrywa w sobie miodek:

• odpowiadające za jego smak i aromat: aldehydy, ketony, estry, alkohole – pobudzają apetyt oraz wydzielanie soków trawiennych; kwasy organiczne, np. jabłkowy, octowy, cytrynowy – zapewniają aktywność enzymów, przez co chronią miód przed zepsuciem;
• odpowiedzialne za słodycz: węglowodany (cukry), przede wszystkim glukoza, fruktoza;
• nadające barwę: karotenoidy (beta-karoten, ksantofil);
• mające działanie przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, przeciwzakrzepowe, antybakteryjne: flawonoidy, kwasy fenolowe;
• hamujące działanie wolnych rodników: antyoksydanty (przeciwutleniacze), a przede wszystkim witaminy A, E, C oraz enzymy (katalaza, peroksydaza) – opóźniają procesy starzenia się;
• wykazujące właściwości bakteriobójcze, antybiotyczne: nadtlenek wodoru powstający podczas utlenienia glukozy za pomocą oksydazy, kwas glukonowy.

Miód zawiera również śladowe ilości składników mineralnych, witamin i białek:

• witaminy z grupy B – zapobiegają zaćmie, polepszają ukrwienie skóry;
• sód i potas – umożliwiają sprawne przewodzenie impulsów nerwowych, wpływają na równowagę kwasowo-zasadową organizmu;
• sód – pobudza wydzielanie soków trawiennych, podnosi ciśnienie tętnicze krwi, reguluje skurcze mięśni;
• wapń – aktywuje wiele enzymów, buduje kości, pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu hormonów, mięśni, bierze udział w krzepnięciu krwi, przewodzeniu impulsów bioelektrycznych;
• magnez – wpływa na pracę serca, mięśni, układu nerwowego;
• żelazo, niewielkie ilości miedzi i manganu.

Patrząc na różnorodność zawartych w miodzie substancji można by pomyśleć, że jest on bardzo pożądanym produktem w diecie każdego z nas. Zwróćmy jednak uwagę na proporcje składników:

• 70 – 80 % – cukry (sacharoza, glukoza, fruktoza i in.)
• 17 – 18 % – woda
• 0,3 – 1 % – polifenole, kwasy organiczne
• 0,05 – 1 % – enzymy, aminokwasy
• 0 – 0,1 % – witaminy, składniki mineralne

Ilość prozdrowotnych składników, za które wychwala się miód jest praktycznie znikoma. Głównymi składowymi tego produktu są cukry. W związku z tym należy uważać z ilością spożywanego miodu w ciągu dnia. Dla osób z cukrzycą i insulinoopornością nie jest on wskazany jako element codziennej diety.

Cukier czy miód?

Różnice energetyczne między miodem a cukrem nie są zbyt pokaźne: 1 łyżeczka cukru to 20 kcal, a łyżeczka miodu to 25 kcal. Niektóre rodzaje miodów są nieco bardziej kaloryczne niż cukier. Należy jednak pamiętać, że zawierają one również inne cenne substancje, podczas gdy cukier to jedynie sacharoza. Zakładając, że Kubuś Puchatek nie miał dostępu do innych naturalnych zamienników białego cukru, to mimo wszystko wiedział, co dobre 😉

Źródła:

Czerwińska D., 2009. Miodowy miesiąc. Przegl Gastron, 63(12), 6-7

Okniański P., 2006. Polskie płynne złoto. Miody odmianowe. Pasieka, 5, 14-17

Koszowska A., Dittfeld A., Nowak J., Ziora K., 2013. Pszczoły i ich produkty – znaczenie dla zrównoważonego rozwoju roślin, zwierząt i ludzi. Med Środow, 16(2), 79-84

Śliwińska A., Bazylak G., 2011. Wstępna ocena jakości miodów pszczelich na podstawie wybranych parametrów fizykochemicznych i mikrobiologicznych. Bromat Chem Toksykol, 44(3), 784-91